Długość ciała osobników dorosłych uzależniona jest od płci. Samce mają od 12 do 28 mm długości, a samice od 15 do 46 mm długości.
Kruszel czarny wyglądem przypomina gąsieniczniki takie jak zgłąbia i kłowacznik z którymi często jest mylony. Ciało kruszela jest podłużne, walcowate i wyjątkowo smukłe. Nie posiada występującego u wielu gatunków owadów przewężenia pomiędzy tułowiem, a odwłokiem, a przewężenie między głową a tułowiem jest tylko lekko wyodrębnione. Na końcu odwłoków samic znajduje się pokadełko. Jest ono równie długie, a czasami nawet dłuższe od ciała samicy. Postać dorosła Kruszela czarnego jest czarna lub brunatnoczarna. Na bokach przedplecza po dwa żółtawe paski. Po bokach tyłu głowy żółte plamki. Nogi samców czerwono pomarańczowe, nogi samic czerwono-pomarańczowe.
Kruszel czarny to pospolita w całej Polsce błonkówka z rodziny trzpiennikowatych. Oprócz Polski występuje też w innych państwach Europy, na Syberii, w Północnej Afryce, w Azji Mniejszej i w Ameryce Północnej. Kruszel czarny jest jedynym występującym w Polsce przedstawicielem rodzaju Xeris. Występuje w drewnie drzew iglastych. Szczególnie często atakuje jodły. Oprócz jodeł atakuje też sosny, świerki i daglezje. Jedynym drzewem iglastym, którego kruszel czarny nie atakuje jest cis. Kruszel opada żywe, ale uszkodzone lub osłabione drzewa, a także drzewa złamane i świeżo ścięte. Znaleźć go można również w drewnianych konstrukcjach.
Rójka Kruszela czarnego trwa od końca czerwca do początku lipca. Kopulacja odbywa się na materiale lęgowym. Jaja składane są przez samice do głębokich na od 20 do 25 mm kanalików. Jaja Kruszela czarnego są białawe, owalne i podłużne. Mają 1 mm długości. Kanaliki, w których składane są jaja wywiercane są przy pomocy pokadełek. Na końcu kanaliki rozwidlają się tworząc boczne odgałęzienia. Jaja składane są w grupach liczących od 1 do 9 sztuk. Jedna samica składa około 100 jaj. Larwy Kruszela czarnego wylęgają się z jaj po około dwóch tygodniach. Są białe, beznogie, cylindryczne i lekko grzbieto-brzusznie spłaszczone . Chodniki drążone przez larwy Kruszela czarnego są koliste. Mają 6 mm szerokości. Wypełnione są jasnymi, gęsto ubitymi trocinkami. Przepoczwarzenie larwy kruszela czarnego odbywa się na końcu chodnika larwalnego. Poczwarki mają od 13 do 50 mm długości. Otwory wylotowe o średnicy 5-7 mm wygryzane są przez postać dorosłą. Cykl rozwojowy kruszela czarnego trwa od jednego do trzech lat.
Kruszel czarny to niezwykle groźny szkodnik drewna.
Tagi: kruszel czarny, owady szkodniki Kraków, robaki w drenie Gdańsk, zwalczanie insektów Warszawa, firma zwalczająca owady w drewnie,